Origineel of kopie?

In Cluny, in het Musée Ochier, is het grand portail van Cluny III te zien, of wat daarvan over is.

Grand portail Cluny III - Musée Ochier Cluny

En dat is niet al te veel, nadat het in 1810 werd opgeblazen. Eén van de best bewaarde stukken is de adelaar, symbool van Sint-Jan de evangelist. Omdat er, althans voor zover ik weet, niets aan de muur hangt waaruit blijkt dat dit fragment een kopie is, heb ik altijd gedacht dat het ooit in de narthex van Cluny III te zien was geweest.

Musé Ochier - Cluny

Tot ik in het Louvre dezelfde adelaar tegenkwam, overigens met minieme verschillen. De steen in het Louvre lijkt meer verweerd te zijn, en op de afgebroken onderkant van de adelaar is aan de bovenkant een V-vormige kras te zien die op de adelaar in Cluny niet precies dezelfde vorm heeft.

Louvre - Paris

Het lijkt er dus sterk op dat de adelaar in Cluny een kopie is, en dat het Louvre het origneel heeft. Wikipedia bevestigt dat trouwens, en verwijst naar de inventaris van het Louvre.Het origineel van een Sint-Pieter, hoog aan de linkerkant van het portaal, bevindt zich in de VS.

Brochure Saint-Germain-des-Prés

Toen we onlangs in Parijs waren, bekeken we voor de tweede keer de Saint-Germain-des-Prés.
Dit keer vond ik daar een brochure, waarin stond dat de kapitelen van het schip kopieën en die in het koor originelen zijn.
Het koor is gesloten voor bezoekers, en de afstand van het transept tot de kapitelen is te groot om daar uit de losse hand foto's van te maken, ook met gebruikmaking van een flits en een hele snelle film-setting.

Het koor - Saint-Germain-des-Prés

In Parijs hadden we tezelfdertijd een afspraak met een Australische Facebook vriendin van een gesloten fotogroep, die we nu in levenden lijve zouden ontmoeten.
De betreffende dame maakt uitstekende foto's en is erg bezig met fotografie, reden waarom ik het volgende balletje opgooide: zou zij kunnen proberen de kapitelen van het koor te fotograferen? Dat was niet tegen dovevrouwsoren gezegd, en een maand later, toen ze terug was in Australië, ontving ik een set foto's.

Kapiteel - koor van Saint-Germain-des-Prés (picture courtesy of B. Jacobs - Australia)

Ik ben een groot liefhebber van het "eerlijk zullen we alles delen" principe, dus een set foto's ging meteen door naar Bourgogne Romane, samen met een serie foto's van mijn bezoek aan het Musée de Cluny in Parijs.

En daar kreeg ik al snel een niet verwacht antwoord op: tenminste één van de "orginele" kapitelen uit het koor bleek een kopie te zijn van een echt origineel kapiteel dat ik in het Musée de Cluny had gekiekt!

Hetzelfde kapiteel - Musée de Cluny

Waaruit weer blijkt, dat niet alle museumbijschriften volledig zijn, en dat de brochures die je soms in een kerk tegenkomt, ook niet altijd volledig te vertrouwen zijn.

Klik hier voor de website van La Tuilerie de Chazelle.