Twee maal is scheepsrecht

Ten noordwesten van Saint-Gengoux liggen een aantal plaatsjes met aardige romaanse kerkjes, zoals Saint-Martin-du-Tartre, Genouilly en Germagny. Vlakbij Saint-Martin-du-Tartre ligt het gehucht Maizeray, dat volgens de lijst op Le site sur l'Art Roman en Bourgogne een voormalige kerk herbergt. Nadat we de kerk van Saint-Martin hadden bekeken, lag het voor de hand om, voordat we naar de volgende kerk op onze route reden, even bij Maizeray langs te gaan op zoek naar dat gebouw.

Was deze priorij wat ik zocht?

Nu zijn niet alle gehuchten hier in de buurt minuscuul. Sommige, zoals dit, zijn zelfs groter dan de gemeente waar ze onder vallen. Na een ritje langs de diverse in- en uitvalswegen waren we nog steeds geen kerk of ruïne daarvan tegen gekomen. Maar toeval en geluk helpen soms een handje. Net voordat we op wilden geven, aan het eind van het dorp, zagen we een jonge man die bij zijn huis ergens mee bezig was. En dat is inderdaad geluk, want vaak zie je geen hond in dit soort gaten. Op onze vraag naar een kerk of ruïne van een kerk verwees hij ons in eerste instantie naar Saint-Martin-du-Tartre, maar die was het niet, want daar kwamen we net vandaan. Daarop ging hij naar binnen om zijn vriendin te vragen of die soms kon helpen.

Het oratoire van Maizeray

Bij terugkomst vertelde hij, dat er een ooit een priorij in Maizeray was geweest, en dat de resten daarvan deel waren van het huis van zijn overbuurman. Maar die was niet thuis, en het huis was uiteraard niet vrij toegankelijk. Geen nood overigens, hij wist hoe je op het terrein kon komen zonder in te breken, zodat we in elk geval het huis van dichtbij konden zien. En zo vonden we dan de resten van een oude priorij. Nadat ik daar wat foto's van had gemaakt reden we door naar Genouilly, waar we een heel aardig kerkje vonden.
Bij thuiskomst nam ik nog even contact op met Eduard, de webmaster van "Le site sur l'Art Roman en Bourgogne", en die kwam al snel terug met een antwoord. Hij wist weliswaar niet hoe de kerk er uit zag, en in wat voor staat die verkeerde, maar hij wist wel dat die kerk in de buurt van een oratoire moest liggen. Hij had zelfs een foto van dat oratoire, dat er uitzag als een kruising tussen een monument voor de gevallenen en een wegkapelletje zoals je die in Limburg en delen van Duitsland wel ziet. De priorij was in elk geval niét wat hij zocht. Intussen werd Maizeray op mijn wachtlijst gezet.

Resten van een kerkmuur?

Niet lang daarna hadden we weer een kerkentocht gepland in die hoek, en na een paar erg fraaie kerken, waaronder de ruïne van Le Puley, waren we weer in de buurt van Maizeray. Dit keer wist ik in elk geval hoe het oratoire eruit zag. Dat vonden we dan ook zonder al te veel moeite. Eduard had min of meer door laten schemeren dat een muurtje van het oratoir weleens bij de kerk gehoord had kunnen hebben. Op zo'n moment steekt de padvinder die ik overigens nooit ben geweest de kop op. Rondkijken bij het oratoire bracht achtereenvolgens de volgende zaken aan het licht.

Cadole of kapel?

1. Achter het halfronde muurtje lag een spoor van puin, heel wel konden dat de resten van een muur zijn geweest.
2. Voor het oratoire lag een cadole (een soort halfrond landbouwschuurtje, gebouwd met vaak los op elkaar gestapelde stukken natuursteen) zoals je ze hier bij dozijnen in de velden vindt. Iemand met een beetje overspannen fantasie kan in zoiets best het bovenstuk van een kapelletje zien.
3. Tenslotte vonden we vlakbij het oratoire een soort mijlpaaltje, met wat vreemde inscripties erin gegrift. Met wat moeite kon je in die inscriptie de pauselijke sleutels uit het wapen van Cluny zien.

Mijlpaal? Wapen van Cluny?

Veel meer was daar uiteindelijk niet te zien, en na alles vastgelegd te hebben op de gevoelige plaat besloten we, toch enigszins teleur gesteld er de brui aan te geven. we stapten in de auto , verlieten het parkeerterrein bij het oratoire en draaiden de weg naar huis in. En toen gebeurde het: uit mijn linkerooghoek zag ik, in de gevel van een gebouw dat wat lager lag dan het oratoire, een kerkraam. Moeder de vrouw ging na mijn kreet "stop" vol op de remmen, en zodoende hebben we dit romaanse kleinood voor het nageslacht vast kunnen leggen.

De moraal van dit verhaal is natuurlijk dat je de moed niet te makkelijk moet verliezen; vaak is het toch de aanhouder die wint!


Praktische informatie (met dank aan Eduard van Boxtel) :
Kerk Saint-Pierre in Genouilly, 11de eeuw, 3* Kerk Notre-Dame-de-l'Assomption in Germagny, 12de eeuw, 3*
Voormalige abdij (Maison Chaumont) in Germagny, 12de eeuw, ?*
Voormalige kerk (ruïne) Saint-Christophe in Le Puley, 12de eeuw, 4*
Voormalige kerk (woonhuis) Saint-? in Maizeray (Saint-Martin-du-Tartre), ?de eeuw, 0*
Kerk Saint-Martin in Saint-Martin-du-Tartre, 11de eeuw, 3*

Voor onze eigen website klik hier. 

Toch gevonden, de voormalige kerk van Maizeray!