Versieringen (2)

Voordat ik me vol vuur en overgave op romaanse architectuur stortte, had ik van heel veel zaken absoluut geen weet.

Chissey-lès-Mâcon

Dat groeide pas met de tijd. Zo was ik een beetje onaangenaam verrast, toen iemand mijn foto's zag van de kerk in Chissey-lès-Mâcon en opmerkte "Ah, je hebt ook die modillons gevonden!". Wist ik veel wat een modillon was! Inmiddels ben ik wel iets wijzer geworden. Modillons zijn korte consoles die een dakrand of sierlijst ondersteunen.

Châteauneuf

Wat er verder zo bijzonder aan die modillons was begreep ik niet echt, tot ik me wat later realiseerde dat die met een reliëf versierde consoles bij lang niet elke kerk te vinden waren. Het aardige met dit soort zaken is, dat hoe meer je er op let, hoe meer je er tegen komt. En niet alleen op dakniveau's waar je ze met het blote oog makkelijk kunt zien; ook aan dakranden van relatief hoge klokkentoren kom je ze, hoewel vaak met het blote oog moeilijk te herkennen, tegen.

Châteauneuf

Het gebeurt nog steeds, dat ik bij het verwerken van een foto de bovenkant van een klokkentoren toch nog maar even uitvergroot, daar nog een interessant detail vind.
En hoe meer kerken je op die manier bekijkt, des te meer ga je de soms bizarre versieringen waarderen: ik heb zolangzamerhand een hele verzameling mannetjes die hun tong uitsteken, onderste boven hangen, modillons met twee koppen erop, kwijlende koppen, lachende koppen, koeienkoppen, hondenkoppen, handjes in allerlei soorten en maten, geometrische patronen, enz. enz. aangelegd.

Châteauneuf

Deze blog gaat verder niet over de diepere betekenis achter die voorstellingen. Die is er ongetwijfeld, maar daar heb ik simpelweg geen kaas van gegeten. Wel ga ik nog steeds graag de Brionnais in, want daar is menige kerk uitgerust met genoeg mooie of leuke of gruwelijke modillons om een paar ouderwetse fotorolletjes van 36 beelden vol te schieten.
Alle foto's op één na komen van de kerk van Châteauneuf; de enige reden daarvoor is dat het de eerste (maar lang niet de enige!) serie in mijn verzameling was die me meer dan voldoende foto's leverde voor deze blog.

Châteauneuf

De Brionnais is ligt op minder dan een uur rijden van La Tuilerie de Chazelle.

Versieringen (1)

In veel romaanse kerken bevindt zich tussen de beeindiging van een zuil of pilaster en het begin van de erop rustende boog een imposte, een meestal trapeziumvormige richel die iets buiten de zuil of pilaster uitsteekt. Je kunt een imposte beschouwen als een versiering, hoewel niet erg uitbundig. Ik denk zelf dat het tevens diende om het formeel te ondersteunen, de houten constructie die de stenen van de boog droeg zolang die nog niet volledig en dus zelfdragend was.

Formeel (Wikipedia)

De eerste keer dat ik een ongewone versiering op een imposte tegenkwam was in de Saint-Pierre in Brancion. Het is een van de weinige versieringen (op de fresco's na) die deze kerk rijk is. Wat het precies voorstelt is me niet duidelijk; het lijkt wat mij betreft het meeste op een relief met twee elkaar bevechtende draken.

Saint-Pierre - Brancion

Maar ook in de Notre-Dame-de-l'Assomption in Champlecy kwam ik iets bijzonders tegen. Op de foto hieronder is dat goed te zien. De imposte rechts is een "normale", zoals je ze in de meeste kerken tegenkomt. De linker heeft, ik neem aan als versiering, een gebeeldhouwde rol tegen de schuine zijde van het trapezium.

Notre-Dame-de-l'Assomption - Champlecy

Iets dergelijks kwam ik tegen in de Saint-Nizier in Baron. De eerste foto toont een imposte als hierboven beschreven, maar hierbij is de rol zelf ook nog eens versierd; de tweede toont een imposte die versierd is met aantal korte rollen, in een billette patroon.

Saint-Nizier - Baron

Saint-Nizier - Baron

In de Saint-Pantaléon in Trambly tenslotte stuitte ik op een imposte waarvan het vertikale deel van de imposte was versierd met een patroon bestaande uit naast elkaar liggende cirkels, analoog aan een patroon met oves. Daarenboven is de schuine rand van de imposte vervangen door een rechthoekige met afgeronde hoek. Bovendien is deze rand (zie tweede foto) op de kopse kant voorzien van een krul, die suggereert dat het om een "opgerold" stuk steen gaat.

Saint-Pantaléon - Trambly

Saint-Pantaléon - Trambly

Zo zie je maar weer, dat zelfs over zoiets eenvoudigs als een imposte meer te vertellen valt dan je op het eerste gezicht zou verwachten.
Voor de website van La Tuilerie de Chazelle, klik hier.